Sốt cao co giật là cơn co giật gây ra bởi tình trạng tăng thân nhiệt đột ngột trên 38 độ C, mà không có bệnh nền gây nên co giật như: Bệnh lý thần kinh trung ương, rối loạn điện giải, chấn thương, tiền căn động kinh đã biết trước. Nhiệt độ cao nhất có thể dẫn đến co giật tuỳ thuộc vào cơ địa của từng trẻ và nhiệt độ càng cao càng có khả năng dẫn đến co giật.

Trẻ nhỏ có nguy cơ cao bị sốt co giật. Mỗi cơn co giật thường diễn ra trong khoảng 1 đến 2 phút. Tuy vậy, cũng có trường hợp cơn sốt co giật kéo dài đến 15 phút. Khi đó, trẻ bắt đầu co cứng, cơn giật xuất hiện ở cả hai bên tay, hai bên chân, cơ thể trẻ biểu hiện triệu chứng rối loạn trương cơ lực. Ngoài ra, trẻ còn có thể bị sùi bọt mép, hai mắt trợn trắng dã do đồng tử bị lộn ngược.

Khi cơn co giật kết thúc, trẻ thường rơi vào trạng thái đờ đẫn, phản ứng chậm, buồn ngủ. Những triệu chứng này sẽ diễn ra trong vài tiếng. Diễn biến từ khi khởi phát đến khi kết thúc có thể kéo dài 24 tiếng.

Trẻ nhỏ có nguy cơ cao bị sốt co giật. Ảnh minh họa

Dấu hiệu trẻ bị co giật do sốt cần sơ cứu ngay

Cơn co giật có thể xuất hiện khi trẻ sốt cao trên 38 độ C. Do đó, khi trẻ sốt, cha mẹ cần quan tâm những dấu hiệu sau để phát hiện tình trạng co giật kịp thời:

• Trẻ mất ý thức
• Trẻ giật liên tục tay chân, mất tự chủ
• Hai hàm răng cắn chặt, sùi bọt mép.
• Tay chân co lại, hai mắt trợn trắng.
• Ngừng thở trong vài giây.
• Nôn ói, tiểu tiện và đại tiện không tự chủ.
• Co giật do sốt thường toàn thân co cứng hoặc co giật liên tục.

Tùy thuộc vào mức độ mà co giật do sốt chia thành 2 dạng lâm sàng cơ bản là sốt co giật đơn thuần và sốt co giật phức tạp. Trong đó, sốt co giật đơn thuần có tiên lượng bệnh rất tốt. Tuy nhiên, ở trẻ sốt co giật phức tạp có thể cần được đo điện não đồ, chụp cắt lớp não bộ hoặc chọc dò tuỷ sống để tìm kiếm nguyên nhân gây bệnh, đặc biệt nhóm tuổi dưới 6 tháng.

Sốt co giật có để lại di chứng không?

Trong phần lớn trường hợp, sốt co giật không để lại di chứng nghiêm trọng về thể chất cũng như trí tuệ. Tuy nhiên nếu cơn co giật kéo dài hơn 5 phút, tình trạng sốt cao phức tạp, ba mẹ cần cẩn thận trọng xử lý, đưa trẻ đến cơ sở y tế kịp thời để được xử lý.

Sốt co giật thông thường ở trẻ thường ít gây bại não, trừ trường hợp trẻ đã mắc bệnh lý như viêm não, viêm màng não. Tuy nhiên vẫn có một tỷ lệ nhỏ trẻ bị động kinh sau sốt cao co giật. Vậy để hạn chế rủi ro, bạn vẫn phải thận trọng theo dõi, thực hiện biện pháp điều trị khẩn cấp để ngăn chặn cơn co giật tiếp diễn, hạn chế di chứng.

Trẻ sốt cao, co giật, cha mẹ cần làm gì?

Khi trẻ lên cơn co giật sẽ mất tự chủ hoàn toàn, dễ cắn vào môi, lưỡi gây chảy máu. Cơn co giật có thể tái phát trong thời gian dài từ vài phút đến vài giờ, do đó, cha mẹ cần quan tâm đến trẻ thường xuyên để xử trí sốt cao co giật, giúp trẻ ngừa những chuyển biến xấu có thể xảy ra.

Cách xử trí sốt cao co giật ở trẻ em là:

Nên làm:

• Đặt trẻ nằm nghiêng một bên, không để đầu gập xuống để dễ thở.
• Cho trẻ nằm nơi thoáng mát, sạch sẽ.
• Nới lỏng hoặc cởi bỏ bớt quần áo, không đắp mền cho trẻ.
• Đặt thuốc hạ sốt vào hậu môn trẻ nếu sốt trên 38 độ C. Tùy vào cân nặng của trẻ mà dùng thuốc hạ sốt với liều thích hợp (thông thường 10 – 15mg/kg/lần).
• Chườm mát: Nhúng khăn sạch vào nước ấm và vắt khô để đặt ở nách, háng, sau mang tai trẻ. Thay khăn chườm mát liên tục để nhiệt độ cơ thể trẻ giảm nhanh.
• Đặt khăn mềm hoặc gạc sạch giữa 2 hàm răng để trẻ không cắn vào lưỡi.
• Nhanh chóng đưa trẻ đến ngay cơ sở y tế gần nhất để cấp cứu.

Không nên làm:

• Không cho trẻ uống bất cứ thứ gì (kể cả thuốc) vì rất dễ gây sặc, khó thở.
• Không cố gắng cậy răng trẻ.
• Không dùng sức để kìm lại cơn co giật của trẻ vì có thể làm trẻ bị chấn thương dây chằng, trật khớp, gãy xương,…
• Không cho tay vào miệng trẻ để tránh bị trẻ cắn trúng chảy máu, không đảm bảo vệ sinh.
• Không dùng nước đá chườm hay cồn để lau cho trẻ.