Có rất nhiều người suy nghĩ sai lầm đục thủy tinh thể là bệnh hay gặp của người già mà không hề biết rằng, nhiều em nhỏ vừa mới sinh ra đã mắc bệnh đục thủy tinh thể bẩm sinh nguy hiểm này. Nếu phát hiện và điều trị muộn thì khi lớn lên, dù được thay thủy tinh thể thì thị lực cũng rất kém. Vì thế, việc phát hiện sớm vô cùng quan trọng để giữ thị lực cho trẻ.

Bé 10 tuổi suýt mù do đục thủy tinh thể bẩm sinh

Bé gái 10 tuổi đục thủy tinh thể bẩm sinh, thị lực còn 2/10, nguy cơ mù lòa vĩnh viễn được các bác sĩ Bệnh viện Mắt Sài Gòn Hà Nội phát hiện khi khám bệnh thiện nguyện và hỗ trợ phẫu thuật miễn phí. Sau khi phẫu thuật thay thủy tinh thể nhân tạo thị lực của bé hồi phục 8/10, có thể nhìn rõ mặt mọi người.

Trước đó, tại Hà Nội trong một lần khám sức khỏe tại trường học các bác sĩ cũng phát hiện được bé gái 8 tuổi bị đục thủy tinh thể bẩm sinh. Sau đó gia đình đưa em đi khám tại Trung tâm Mắt công nghệ cao Tâm Anh, các bác sĩ kiểm tra thấy một bên mắt trái bé suy giảm thị lực nghiêm trọng do đục thủy tinh thể, mắt phải có tình trạng cận thị kèm loạn thị nặng, thị lực khi đeo kính chỉ đạt 6/10, bắt đầu có biểu hiện nhược thị.

Dấu hiệu trẻ bị đục thủy tinh thể bẩm sinh

Đục thủy tinh thể bẩm sinh là đám mây trong thấu kính của mắt có từ lúc sinh. Thông thường thấu kính của mắt là 1 cấu trúc trong suốt, nó tập trung ánh sáng nhận được từ mắt tới võng mạc.

Trong trường hợp đục thủy tinh thể xuất hiện trong 6 tháng đầu đời sẽ được coi là đục thủy tinh thể trẻ em. Trẻ em có thể bị đục thủy tinh thể ở một mắt (đục thủy tinh thể đơn phương) hoặc cả hai mắt (đục thủy tinh thể song phương). Hầu hết, trẻ em bị đục thủy tinh thể ở một mắt, mắt còn lại sẽ có tầm nhìn tốt hơn so với những đứa trẻ không bị bệnh.

Triệu chứng sớm của đục thủy tinh thể bao gồm:

• Lác mắt: Trong nhiều trường hợp đây là một trong các lý do khiến bệnh nhi đi khám bệnh, nguyên nhân là do đục thủy tinh thể, mắt đó bị nhược thị và lác.
• Thị lực giảm: Trẻ thường quờ quạng, nếu lớn hơn có thể đo thị lực để xác định mức độ mờ mắt. Thị lực giảm tỉ lệ thuận với mức độ đục thủy tinh thể.
• Loá mắt: Đục thủy tinh thể bắt đầu thường gây lóa mắt, gây khó chịu cho người bệnh. Sự khó chịu này đặc biệt xảy ra ở hình thái đục thể thủy tinh dưới bao sau.
• Mắt nhìn gần tốt hơn so với trước đó: Mắt bị đục thủy tinh thể ban đầu có xu hướng cận thị hoá, do vậy khả năng nhìn gần của mắt tốt lên.

Ngoài ra còn một số biểu hiện đục thủy tinh thể theo độ tuổi của trẻ:

• Trẻ dưới 1 tuổi khi đưa đồ chơi bé không biết nhìn theo.
• Trẻ biết đi thì khi đi bé thường hay đụng đồ vật.
• Trẻ trên 3 tuổi thì có thể than nhìn đồ vật không rõ, hoặc xem tivi ngồi rất gần với tư thế đầu bất thường.
• Trẻ đi học thì học lực sa sút nhanh do bé không nhìn rõ bảng, hoặc viết không ngay hàng.

Trẻ cần được khám chuyên khoa mắt để xác định chẩn đoán và làm các xét nghiệm tìm nguyên nhân, các xét nghiệm chuẩn bị cho cuộc mổ và các xét nghiệm đánh giá chức năng của mắt như đo thị lực, nhãn áp, điện võng mạc. Siêu âm mắt là một xét nghiệm không thể thiếu giúp chẩn đoán và tiên lượng kết quả phẫu thuật.

Chữa đục thủy tinh thể bẩm sinh như thế nào?

Ngày nay, bệnh đục thủy tinh thể bẩm sinh đã có thể chữa trị bằng cách phẫu thuật thay thế thủy tinh thể bị đục. Khác với điều trị ở người lớn, trường hợp đục thủy tinh thể không ảnh hưởng quá nhiều đến thị lực, có thể không cần thiết phải phẫu thuật ngay sau khi sinh nhưng cũng chậm nhất là khi trẻ được 17 tuần để đảm bảo thị lực tối đa 20/20 trong tương lai.

Nếu đục thủy tinh thể có thể ảnh hưởng đến tầm nhìn và sự phát triển của hệ thống thị giác của trẻ, phẫu thuật có thể thực hiện khi trẻ dưới 3 tháng tuổi. Nếu trẻ bị đục thủy tinh thể đơn phương, phẫu thuật có thể được xem xét ở khoảng 6 tuần sau sinh.

Đối với đục thủy tinh thể bẩm sinh toàn bộ hai mắt cần phải phẫu thuật sớm ngay trong những tháng đầu của trẻ. Phương pháp phẫu thuật thường là mổ lấy thủy tinh thể sau đó đeo kính hoặc dùng kính tiếp xúc ở trẻ dưới 5 tuổi; trẻ trên 5 tuổi có thể đặt thủy tinh thể nhân tạo.

Đối với đục thủy tinh thể hai mắt chưa toàn bộ quyết định phẫu thuật không cần khẩn cấp đối với trẻ dưới 5 tuổi, cần điều chỉnh kính hoặc nhỏ giãn đồng tử. Trong trường hợp đục không đồng đều ở hai mắt chú ý điều trị mắt đục nhiều hơn trước.

Đục thủy tinh thể bẩm sinh một mắt có thể phẫu thuật đặt thủy tinh thể nhân tạo loại này xuất hiện sớm thường bị nhược thị rất sâu, thường kèm với những tổn thương phối hợp tại mắt và toàn thân nên kết quả điều trị rất kém.

Tóm lại: Phẫu thuật là phương pháp duy nhất có hiệu quả trong việc chữa đục thủy tinh thể. Phẫu thuật bệnh đục thủy tinh thể có tỷ lệ thành công cao, bệnh nhân khôi phục tốt thị lực của mình với những kỹ thuật tiên tiến hiện nay như phaco. Vì vậy, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ kiểm tra mắt định kỳ để phát hiện các bất thường và can thiệp kịp thời những bệnh lý mắt bẩm sinh.

Theo Sức khỏe và đời sống