Hội chứng Sheehan còn được gọi là hoại tử tuyến yên sau sinh, đề cập đến tình trạng hoại tử các tế bào của tuyến yên trước sau khi chảy máu đáng kể sau sinh, giảm thể tích máu và sốc. Những tiến bộ trong chăm sóc sản khoa ở các nước phát triển đã làm giảm tỷ lệ mắc bệnh này.

ThS.BS Đỗ Trúc Anh, Khoa Nội tiết – Đái tháo đường, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM cho biết, hội chứng Sheehan ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe người bệnh do gây thiếu hụt các hormone kiểm soát hoạt động của tuyến đích như tuyến giáp, tuyến thượng thận, tuyến sinh dục, ảnh hưởng đến khả năng tiết sữa sau sinh, giảm tỷ lệ mang thai thành công lần tiếp theo… Điều trị hội chứng Sheehan có thể cần dùng thuốc suốt đời, vì tuyến yên của người bệnh không còn hoạt động bình thường.

Để phòng ngừa hội chứng Sheehan, phụ nữ mang thai cần khám thai định kỳ theo lịch hẹn của bác sĩ để theo dõi liên tục sự phát triển của thai nhi, kịp thời phát hiện và điều trị những bất thường về sức khỏe mẹ và bé. Từ đó tránh tình trạng mất máu trong quá trình chuyển dạ và sinh nở.

Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người mắc hội chứng Sheehan vì những lý do sau:

• Thứ nhất, do suy tuyến yên gây mệt mỏi và suy nhược, một chế độ ăn giàu dinh dưỡng và đủ calo là cần thiết để cung cấp năng lượng cho cơ thể hoạt động.
• Thứ hai, vì người bệnh thường cần điều trị hormone thay thế suốt đời, một chế độ ăn uống lành mạnh sẽ tối ưu hóa hiệu quả của liệu pháp này.
• Thứ ba, hội chứng Sheehan ảnh hưởng đến nhiều chức năng cơ thể như chuyển hóa, xương khớp và tim mạch nên một chế độ ăn cân bằng giúp duy trì sức khỏe tổng thể và giảm nguy cơ biến chứng.
• Bên cạnh đó, suy tuyến yên có thể gây tăng hoặc giảm cân không mong muốn vì vậy một chế độ ăn hợp lý sẽ giúp kiểm soát cân nặng và duy trì vóc dáng.

2. Chế độ ăn cân bằng tốt cho sức khỏe người mắc hội chứng Sheehan

Hội chứng Sheehan là một tình trạng hiếm gặp xảy ra khi tuyến yên bị tổn thương trong quá trình sinh nở do mất máu nghiêm trọng hoặc huyết áp thấp. Điều này có thể dẫn đến suy giảm chức năng tuyến yên, ảnh hưởng đến việc sản xuất các hormone quan trọng.

Hiệp hội Nội tiết Hoa Kỳ không có hướng dẫn cụ thể nào về chế độ ăn uống cho hội chứng Sheehan nhưng dựa trên các hướng dẫn chung của họ về sức khỏe nội tiết và các điều kiện liên quan, tham khảo chế độ ăn uống có thể có lợi cho những người mắc hội chứng Sheehan:

Quản lý sự mất cân bằng hormone: Hội chứng Sheehan có thể dẫn đến suy tuyến yên, gây ra sự thiếu hụt hormone. Điều trị thay thế hormone là rất quan trọng. Chế độ ăn uống cân bằng có thể hỗ trợ hiệu quả của liệu pháp hormone.

Duy trì sức khỏe xương: Thiếu hụt hormone, đặc biệt là estrogen, có thể dẫn đến loãng xương. Đảm bảo đủ canxi và vitamin D thông qua chế độ ăn uống hoặc bổ sung.

Thực phẩm giàu canxi bao gồm các sản phẩm từ sữa, rau lá xanh và cá. Vitamin D có thể được lấy từ ánh sáng mặt trời, cá béo và thực phẩm tăng cường.

Kiểm soát cân nặng: Cân nặng có thể bị ảnh hưởng bởi sự thay đổi hormone, vì vậy cần duy trì cân nặng hợp lý thông qua chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên.

Chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng với nhiều trái cây, rau, protein nạc và ngũ cốc nguyên hạt là rất quan trọng. Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, đồ uống có đường và chất béo không lành mạnh.

Quản lý lượng đường trong máu: Suy tuyến yên có thể ảnh hưởng đến khả năng điều chỉnh lượng đường trong máu. Chọn thực phẩm có chỉ số đường huyết thấp để giúp ổn định lượng đường trong máu. Hạn chế đường tinh luyện và carbohydrate tinh chế.

Sức khỏe tim mạch: Duy trì sức khỏe tim mạch bằng cách ăn một chế độ ăn uống ít chất béo bão hòa và cholesterol. Tăng cường tiêu thụ chất béo omega-3 từ cá béo, hạt lanh và quả óc chó.

3. Một số lưu ý

Bổ sung hormone: Việc điều trị hội chứng Sheehan thường bao gồm liệu pháp thay thế hormone để bù đắp cho sự thiếu hụt hormone do tuyến yên bị tổn thương. Bác sĩ sẽ chỉ định loại hormone và liều lượng phù hợp dựa trên tình trạng sức khỏe của từng người.

Theo dõi sức khỏe: Khám sức khỏe định kỳ để theo dõi chức năng tuyến yên và điều chỉnh liệu pháp hormone khi cần thiết. Thông báo cho bác sĩ về bất kỳ triệu chứng bất thường nào.

Theo Sức khỏe và đời sống